Kategori: Makaleler

Ilerinin Anlamı Nedir? Antropolojik Bir Perspektif Kültürlerin çeşitliliği, insanlık tarihinin zenginliğini ve karmaşıklığını ortaya koyan en önemli unsurlardan biridir. Farklı topluluklar, dünya görüşlerini şekillendirirken kullandıkları dil, semboller ve ritüellerle derin anlamlar üretirler. Peki, “ilerinin” anlamı nedir? Türkçede sıkça karşılaştığımız bu kelime, her zaman net bir anlam ifade etmeyebilir. Ancak, bir antropolog olarak, kelimelerin ve kavramların kültürel bağlamdaki rolünü anlamak, bize insan topluluklarının nasıl düşündüğü ve dünyayı nasıl algıladığı hakkında çok şey söyler. Bu yazıda, “ilerinin” kavramını antropolojik bir bakış açısıyla ele alacak, kelimenin farklı kültürlerde nasıl anlam kazandığını, toplumsal yapıların ve kimliklerin bu anlamı nasıl şekillendirdiğini inceleyeceğiz. Hazırsanız, gelin kültürlerin…

Her şeyin başladığı o anı hiç unutamam. Gözlerim, bir sabah işe giderken aklımı kurcalayan sorularla dolmuştu. “Helal Akreditasyon Kurumu güvenilir mi?” diye düşündüm. Duygularım, aklımı, aklım ise tüm düşüncelerimi karmakarışık bir hale getirmişti. Ancak bir karar vermem gerekiyordu. Bu konuda bir yol ayrımına gelmiştim. Belki de bu yazıyı yazmak, hem kendim hem de senin için önemli bir adım olacak diye düşündüm. Şimdi, seni de bu yolculuğa çıkarmak istiyorum. Bir Kadın ve Bir Adamın Farklı Yaklaşımları İsmim Ayşe, ama sana Ayşe demek istemiyorum. Bugün sana bir hikâye anlatacağım. Birçokları gibi, biz de hayatımızı farklı bakış açılarıyla şekillendiriyoruz. Özellikle iş dünyasında, çoğu…

Tercüme ve Şerh Ne Demek? Toplumsal Cinsiyet, Çeşitlilik ve Adalet Perspektifinden Bir metni başka bir dile taşırken ya da bir klasiği satır satır açarken, yalnızca kelimelerle değil, insanların hayatlarıyla da temas ediyoruz. Bu yazıyı; dilin yaralayıcı olabildiğini, aynı zamanda iyileştirici bir köprü kurabildiğini bilen herkese, birlikte düşünmeye çağıran bir selamla başlatmak istiyorum. “Tercüme” (çeviri) ve “şerh” (açıklayıcı yorum) kavramlarını, toplumsal cinsiyet, çeşitlilik ve sosyal adalet gibi dinamiklerin ışığında, sıcak ama eleştirel bir gözle konuşalım. Tercüme Nedir? Sadece Diller Arası Değil, Güç İlişkileri Arası Bir Geçiş Tercüme, bir metnin anlamını başka bir dile aktarırken kültürler arası bağ kurma işidir. Ancak mesele,…

Genom mu Büyük, Gen mi? Edebiyat Perspektifinden Bir İnceleme Kelimelerin Gücü ve Anlatıların Dönüştürücü Etkisi Bir edebiyatçı olarak, her kelimenin taşıdığı anlamın ötesinde bir dünyayı ifade ettiğini biliyorum. Kelimeler, insan ruhunun derinliklerinden gelen yankılardır ve her cümle, bir evrenin kapılarını aralayabilir. Edebiyat, genellikle insan doğasını, kültürü ve toplumları çözümlemek için bir araçtır. Ancak bazen, bu çözümleme, daha karmaşık ve derinlemesine kavramları incelemeyi gerektirir. Bugün, “genom” ve “gen” gibi bilimsel terimler üzerinden edebi bir keşfe çıkacağız. Bir yanda insanlığın tüm genetik mirasını içinde barındıran genom, diğer yanda ise bu mirasın temel yapı taşları, bireysel kimliklerin kökenleri olan genler… Peki, hangisi daha…

Gayız Anlamı Ne Demek? Toplumsal Normlar ve Cinsiyet Rolleri Üzerine Bir İnceleme Toplumları anlamaya çalışırken, insanların kullandığı kelimeler ve ifadeler bazen çok şey anlatır. Dil, sadece iletişimin bir aracı değil, aynı zamanda bir toplumun değerlerini, normlarını ve kültürel yapılarını yansıtan bir aynadır. Bugün ele almak istediğimiz konu da tam olarak bu noktada devreye giriyor: “Gayız” kelimesi. Birçok kişi bu kelimenin anlamını bilse de, toplumsal ve kültürel bağlamda derinlemesine ne anlama geldiğini anlamak, bize toplumsal yapılar ve bireylerin etkileşimleri hakkında çok şey öğretebilir. Günümüzde “gayız” kelimesi, genellikle erkekler tarafından, özellikle de genç erkekler arasında, “kadınsı”, “cinsellik”, ya da “feminen” anlamlarında kullanılmakta.…

Halı ve Kilim Arasındaki Fark Nedir? Bir Evin İki Yüzü Bir sabah, elinde eski bir halı, gözlerinde belirsiz bir düşünceyle eve dönen Kemal, kapısını açtı. Tertemiz, düzenli ve her şey yerli yerindeydi. Oğlunun oynamaya başladığı oyuncaklar, karısının mutfakta hazırladığı kahvaltı, evin her köşesi ona huzur veriyordu. Ancak bir şey eksikti. O eski halıyı, bir zamanlar babaannesinin evinde gördüğü halıyı, evdeki atmosferi tamamlayan bir parça olarak görmek istemişti. Karısı Zeynep ise halının, evin tarzını yansıtan önemli bir parça olup olmadığını sorgulayan bir bakış açısına sahipti. “Neden eski bir halıyı yeniden alıyoruz? Kilimler daha modern, pratik ve şık değil mi?” dedi Zeynep,…

“Poliklinik randevusu almak, hasta ile sistemin bilek güreşi midir?” Evet, tam olarak böyle hissedenlerdensiniz biliyorum. Uygulamaya gir, yoğunluğu izle, saat başı boşalan dakikaları kap, bir de “onay” yetiştir… Kulağa hizmete erişim değil, dayanıklılık testi gibi geliyor. Ama gelin, bu gerçeği süslemeden konuşalım: Poliklinik randevusu nasıl alınır? sorusunun yanıtı sadece “butona tıklamak” değildir; kurallar, tıkanan boğazlar ve adaletsiz işleyen pratiklerle dolu bir ekosistemi anlamaktır. Gerçek şu: Randevuyu almayı bilmek yetmez; sistemi eleştirmeyi de bilmek gerekir. Poliklinik randevusu nasıl alınır? (Kısayol değil, gerçek yol) Temel kanallar üç başlıkta toplanır: MHRS web/mobil, e-Devlet/e-Nabız entegrasyonu ve ALO 182. MHRS üzerinden hastane–poliklinik–hekim seçerek uygun tarih/saat…

Genel Af ve Ekonomi: Kaynakların Sınırlılığı ve Seçimlerin Sonuçları Ekonomistlerin en sık karşılaştığı temel sorunlardan biri, sınırlı kaynaklarla sınırsız ihtiyaçlar arasındaki dengeyi bulmaktır. Bir toplum, kaynaklarını nasıl kullanacağına karar verirken, her seçim kendi içinde fırsat maliyetini taşır. Toplumsal refahı artırmak adına yapılan her düzenleme, hem bireysel hem de kolektif düzeyde yeni fırsatlar yaratırken, bir yandan da olası olumsuz sonuçları beraberinde getirebilir. Bu düşünce çerçevesinde, ekonomik kararların toplumsal ve bireysel düzeydeki etkileri incelenebilir. Peki, “genel af” gibi büyük yapısal kararların ekonomiye etkisi nedir? Sonuçta, genel af, sınırlı kaynakların farklı bir şekilde dağıtılması anlamına gelir. En Son Genel Af Ne Zaman Oldu?…

Türemiş Fiil Nedir ve Örnekler? Geçmişten Günümüze Dilin Evrimi Üzerine Bir İnceleme Bir tarihçi olarak, dilin toplumları nasıl şekillendirdiğini ve onların tarihsel süreçlerde nasıl bir yansıması olduğunu anlamak her zaman ilgimi çekmiştir. Dil, sadece bir iletişim aracı olmanın ötesinde, bir toplumun geçmişine, kültürüne ve hatta toplumsal dönüşümüne dair önemli izler taşır. Bugün, Türkçemizin zengin yapılarından biri olan türemiş fiil konusu üzerinde duracağız. Türemiş fiiller, dilin evriminde önemli bir rol oynamış ve günümüz Türkçesinin şekillenmesinde önemli bir yere sahiptir. Türkçenin zengin yapısı, türemiş fiiller gibi dil bilgisel süreçlerle tarihi bir sürecin izlerini taşır. Peki, türemiş fiil nedir ve nasıl kullanılır? Türemiş…

Kip Ne Demek? Dilbilimsel ve Tarihsel Bir İnceleme Dil, toplumların kendilerini ifade etme ve anlam üretme biçimleri açısından önemli bir araçtır. Her dil, belirli kurallar çerçevesinde farklı anlamlar üretir ve bu anlamlar, kültürel ve toplumsal bağlamlara göre şekillenir. Türkçede “kip” kelimesi, dilbilgisel bir terim olarak oldukça önemli bir yer tutar. Ancak kip, sadece dilsel bir yapı değil, aynı zamanda toplumsal ve kültürel anlamlarla da derin bir ilişki içindedir. Bu yazıda, “kip” kavramının tarihsel gelişimi ve günümüzdeki akademik tartışmalarına dair bir inceleme yapacağız. Kip Nedir? Dilbilgisel Tanımı Kip, bir fiilin özne ile olan ilişkisini ve gerçekleşme biçimini belirleyen dilbilgisel bir kategoridir.…